13 κλειδιά επικοινωνίας για τη βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων

Ένας από τους βασικούς λόγους που αντιμετωπίζουμε δυσκολίες στη διαχείριση, έκφραση και επίλυση ζητημάτων στις διάφορες μορφές σχέσεων που έχουμε στη ζωή μας είναι ο τρόπος που επικοινωνούμε.

Και παρόλο που τις τελευταίες δεκαετίες έχουμε αρκετή πληροφόρηση γύρω από την επικοινωνία και τις τεχνικές που την συνοδεύουν, η ποιότητα της δεν έχει βελτιωθεί σημαντικά, καθώς από την πληροφόρηση αυτή, λείπουν δύο πολύ βασικά στοιχεία. Ο σεβασμός και η ευγένεια.

Ο στόχος της επικοινωνίας δεν είναι μόνο να πετύχουμε αυτό που θέλουμε να διεκδικήσουμε, η αποφόρτιση, η κατηγορία ή ό,τι συναφές.

Ο στόχος είναι να αποτελέσει τη γέφυρα διασύνδεσης δύο ή και περισσότερων διαφορετικών κόσμων, αντιλήψεων, ιδεών, στόχων, επιθυμιών κλπ. με κατεύθυνση την αρμονική λειτουργία, την εξισορρόπηση, τη δίκαιη επίλυση, την ομαλοποίηση, την ευημερία όλων των μερών.

Και ναι, αυτό δεν είναι εφικτό σε κάθε περίπτωση, εφόσον δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι ως βάση το ίδιο ηθικό και αξιακό σύστημα. Όμως, θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε μία τέτοια πορεία πρώτα στις πιο στενές διαπροσωπικές μας σχέσεις και έπειτα να επιχειρήσουμε σε πιο δύσκολα περιβάλλοντα.

Μία ποιοτική επικοινωνία εμπεριέχει διάφορα συστατικά. Μερικά από αυτά είναι :

• σεβασμός
• ευγένεια
• ενσυναίσθηση
• διάθεση για επίλυση
• διάθεση για ακρόαση
• διάθεση για κατανόηση
• σαφήνεια
• διάθεση για ευγενική έκθεση
• διάθεση για ευγενική ειλικρίνεια
• ορθή κριτική σκέψη
• λογική επιχειρηματολογία
• καλή αντικειμενική αντίληψη του θέματος
• ισορροπημένη οριοθέτηση, προστασία και ασφάλεια του εαυτού, αλλά και των συνομιλητών

και δεν περιλαμβάνει :

• χειριστικότητα οποιασδήποτε μορφής
• ανάγκη για αποφόρτιση – εκτόνωση οποιασδήποτε μορφής
• διάθεση επιβολής, εξουσίας, επικράτησης
• ειρωνεία
• σαρκασμό
• ύπουλο εκβιασμό
• δόλο

Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων έρχεται αντιμέτωπο ή και λειτουργεί την επικοινωνία του, με όσα αναφέραμε πως δεν περιλαμβάνει η ποιοτική επικοινωνία.

Δυστυχώς, για διάφορους λόγους, ακόμη και για να επιβιώσουμε, έχουμε ακολουθήσει σε ένα βαθμό μία πορεία φτωχής ποιότητας στην επικοινωνία, σε όλους τους τομείς της ζωής μας και σε όλα τα είδη σχέσεων.

Ξεκινώντας από τις στενές, διαπροσωπικές, μας σχέσεις ας δούμε πως μπορούμε, με 13 απλά και πρακτικά βήματα, να αναβαθμίσουμε την ποιότητα της επικοινωνίας μας και κατ' επέκταση των σχέσεων μας :

1. Όταν θέλεις να επικοινωνήσεις κάποιο δύσκολο θέμα, μην βιαστείς. Σκέψου διεξοδικά τα όσα θέλεις να πεις. Τη σειρά που χρειάζεται να έχουν. Τον τρόπο που θα τα πεις, δηλαδή το ύφος και τον τόνο που θα χρησιμοποιήσεις. Την χρονική στιγμή που θα τα επικοινωνήσεις. την ψυχολογική κατάσταση στην οποία θα βρίσκεσαι. Ακόμη και ποιες λέξεις είναι καταλληλότερο να χρησιμοποιήσεις.
2. Πριν επικοινωνήσεις με κάποιον, ρώτα τον αν είναι η κατάλληλη στιγμή για εκείνον. Όταν ο συνομιλητής μας είναι κουρασμένος, επιφορτισμένος ή απλά δεν έχει τη διάθεση και επιβάλουμε την όποια επικοινωνία προς εκείνον, πολύ απλά δεν θα ακούσει. Πιθανόν, όχι γιατί δεν θέλει, αλλά γιατί δεν είναι σε θέση να το κάνει.
3. Όταν κάποιος θέλει να επικοινωνήσει μαζί σου, αλλά δεν είσαι σε θέση να επικοινωνήσεις, ζήτησε να μιλήσετε κάποια στιγμή που θα μπορείς να προσφέρεις την ενεργή παρουσία σου στην επικοινωνία.
4. Επικοινώνησε όταν προκύπτουν θέματα και μην τα αφήνεις να συσσωρεύονται, καθώς η συσσώρευση οδηγεί στην κλειστή αντίληψη, σε υποθέσεις και σενάρια, στη δημιουργία απόστασης, στην ενίσχυση του κακού εγωισμού, στη δημιουργία αισθημάτων αδικίας, σε ξεσπάσματα μέσω γκρίνιας και παραπόνων.
5. Για τα σημαντικά θέματα πάντα να επιλέγεις την δια ζώσης επικοινωνία και όχι μέσω τηλεφώνου, μηνυμάτων κλπ. , καθώς αυτοί οι τρόποι υπονομεύουν τα δευτερεύοντα χαρακτηριστικά μίας επικοινωνίας όπως η γλώσσα του σώματος, το ύφος, τον τόνο της φωνής, ενώ παράλληλα ευνοούν την παρανόηση και τις υποθέσεις.
6. Ενσωμάτωσε το ευχαριστώ και το παρακαλώ στα απλά και καθημερινά. Τίποτα δεν είναι δεδομένο και κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να τα προσφέρει. Ενώ ταυτόχρονα το να επικοινωνείς την αναγνώριση και την ευγνωμοσύνη σου στην καλοσύνη των ανθρώπων γύρω σου, για όσα περνούν απαρατήρητα, προάγει τη εκδήλωση της εκτίμησης και τον σεβασμό του κόπου, του χρόνου, της προσφοράς.
7. Πριν αναφερθείς σε κάποιο ευαίσθητο θέμα αναρωτήσου… «Είναι ευγενικό και βοηθητικό αυτό που θέλω να πω/συζητήσω;»
8. Για να είσαι σίγουρος πως πραγματικά άκουσες και κατανόησες όσα ο συνομιλητής σου, σου επικοινωνεί, δοκίμασε την περίληψη. Με δικά σου λόγια επανέλαβε όσα ο άλλος σου είπε χρησιμοποιώντας φράσεις όπως… «Αν καταλαβαίνω σωστά, μου λες…» ή «Από ότι καταλαβαίνω νιώθεις…» Η πρακτική ένδειξη θέλησης για βαθύτερη κατανόηση δείχνει στον συνομιλητή πως και ο ίδιος και όσα λέει είναι σημαντικά για εσένα. 
9. Μην χρησιμοποιείς κοσμητικά επίθετα προς τον συνομιλητή σου… όπως «είσαι κουτός/ή;» κλπ. …
10. Αν διαπιστώσεις πως ο άλλος δεν έχει κατανοήσει τι του επικοινωνείς, επανέλαβε με έναν διαφορετικό τρόπο το μήνυμά σου, χρησιμοποιώντας φράσεις όπως «Νομίζω πως ο τρόπος που το είπα δεν στήριζε το νόημα αυτού που εννοούσα.» «Αυτό που εννοούσα / ήθελα να πω είναι…»
11. Εξασκήσου στην παύση πριν την απόκριση σε κάτι που ακούς ή στο οποίο σου τίθεται κάποιο ερώτημα. Με τον τρόπο αυτό θα δώσεις την ευκαιρία στον εαυτό σου να αφουγκραστεί βαθύτερα τι λέει ο άλλος, αλλά και να σκεφτεί διεξοδικότερα και όχι απλά να αντιδράσει επιφανειακά ή με συναισθηματισμούς σε όσα ακούει.
12. Όταν θέλεις να δηλώσεις το δικό σου βίωμα ή την συναισθηματική σου φόρτιση για μία κατάσταση χρησιμοποίησε φράσεις όπως «εγώ νιώθω / σκέφτομαι / χρειάζομαι» κλπ. και όχι το «εσύ με κάνεις να νιώθω, να σκέφτομαι έτσι» κλπ. . Το πρώτο ενεργοποιεί την ενσυναίσθηση και την αντικειμενικότερη αντίληψη, ενώ το δεύτερο την οχύρωση και την επίθεση εξαιτίας της επίκρισης.
13. Πριν επικοινωνήσεις κάτι δύσκολο, ρώτα τον εαυτό σου… «Πως μπορώ να πω όσα με ενοχλούν, όσα έχω στην καρδιά μου χωρίς να χάσω την ενσυναίσθησή μου, ώστε να μπορώ να λάβω υπόψη μου και τα συναισθήματα, τις ανάγκες και τις δυσκολίες του άλλου;»

Οι περισσότεροι άνθρωποι, όπως ακριβώς και εμείς, έχουν απλά ανάγκη να νιώσουν αγάπη, αποδοχή, κατανόηση και ασφάλεια.

Η ευγένεια και ο σεβασμός είναι οι καλύτεροι σύμμαχοι για να επιτευχθεί αυτό, μιας και πάντα αφήνουν στο διάβα τους κάτι καλύτερο από αυτό που παρέλαβαν!!!

Η επικοινωνία είναι γέφυρα σύνδεσης και όχι μέσο για να γκρεμίζονται οι συνδέσεις και να κλείνουν οι οδοί! Ας την χρησιμοποιούμε με σοφία!

Αν θέλεις να διαβάζεις περισσότερα άρθρα σαν και αυτό, γίνε μέλος της παρέας μας, κάνοντας την εγγραφή σου στο NewsLetter του Compose a DreamLife.