7 +1 χρυσές τεχνικές για τους υπεραναλυτικούς

Αν η υπεραναλυτική σκέψη ήταν ολυμπιακό άθλημα, θα κατέβαινες στους αγώνες ως φαβορί για το χρυσό;

Αν η απάντηση σου είναι «ναι, ναι, ναι!»,

το πρώτο που θα ήθελα να σου πω είναι πως γνωρίζω ότι αυτή σου η λειτουργία, είναι μία ικανότητα που σε χαρακτηρίζει και σου προκαλεί δυσφορία, γιατί σίγουρα δεν περνάς πάντα καλά όταν είναι ενεργή, αλλά αν την εκπαιδεύσεις κατάλληλα, της δώσεις στόχο, κατεύθυνση και σκοπό, τότε θα μετατραπεί σε μία από τις σημαντικές σου δεξιότητες.

Δεν θα αναλύσουμε τόσο την «σκοτεινή» όψη αυτής της ικανότητας, τι προκαλεί και τι στερεί σε έναν άνθρωπο, γιατί είμαι σίγουρη πως τα γνωρίζεις βιωματικά.

Όμως, είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσεις, πως η αναλυτική σκέψη είναι ένας εξαιρετικός μηχανισμός σκέψης. Μία χρησιμότατη ικανότητα όταν λειτουργεί ισορροπημένα.

Σε κάποιους ανθρώπους, για πολλούς λόγους, αναπτύσσεται με μία τάση να βγαίνει από τα όρια της ισορροπίας.

Οι αιτίες ποικίλουν και είναι εξατομικευμένες στον κάθε ένα, αλλά ας αναφέρουμε επιγραμματικά και πολύ συνοπτικά, πως αυτό συμβαίνει όταν η ικανότητα αυτή υπάρχει έμφυτη, αλλά αναπτύσσεται ως μηχανισμός άμυνας υπό συνθήκες τραυματικών εμπειριών, άγχους και ανάγκης παγίωσης της ασφάλειας μας. Αν, λοιπόν, επιθυμείς να βρεις τις προσωπικές σου αιτίες στην υπερλειτουργία αυτής σου της ικανότητας, θα ήταν ωφέλιμο να εργαστείς με έναν ειδικό επί αυτού.

Ευτυχώς το μυαλό μας διαθέτει και την εκπληκτική ικανότητα της πλαστικότητας και της εκμάθησης, την οποία και διατηρεί ενεργή μέχρι τα βαθιά μας γεράματα. Που σημαίνει πως σε όποια ηλικία και αν είσαι, αν δώσεις το περιθώριο και το χρόνο στο μυαλό σου να εκπαιδευτεί, μπορείς να ισορροπήσεις σε ένα μεγάλο βαθμό αυτήν την λειτουργία.

Υπάρχουν πολλές τεχνικές που μπορούν να σε βοηθήσουν πρακτικά.

Ας εξερευνήσουμε 7+1 από αυτές, οι οποίες βάσει ερευνών έχουν τα υψηλότερα αποτελέσματα.

1. Όρισε προθεσμίες λήψης αποφάσεων

Δεν υπάρχει γρηγορότερος απενεργοποιητής της υπερανάλυσης από το να ορίσεις προθεσμίες λήψης αποφάσεων.

Ακολούθησε τον κανόνα 30-30-30 ο οποίος λέει πως :

  • Οι «μικρές αποφάσεις» λαμβάνονται εντός 30 δευτερολέπτων
  • Οι «μεσαίες αποφάσεις» λαμβάνονται εντός 30 λεπτών
  • Οι «μεγάλες αποφάσεις» λαμβάνονται εντός 30 ωρών

Μία μικρή απόφαση θα μπορούσαν να είναι το τι θα φάω, τι θα φορέσω, από ποιο δρόμο να πάω.

Μία μεσαία απόφαση θα μπορούσε να είναι το πρόγραμμα της εβδομάδας, η διεκπεραίωση μίας εργασίας, το να κλείσω ραντεβού για tsek up.

Μεγάλες αποφάσεις θα μπορούσαν να είναι η έναρξη ενός νέου στόχου, η αλλαγή αυτοκινήτου, μία σημαντική συζήτηση.

Χρησιμοποίησε την διάκρισή σου για να ορίσεις εσύ, για εσένα ποιες είναι μικρές, μεσαίες και μεγάλες αποφάσεις σύμφωνα με τα δικά σου κριτήρια και το τι έχει αξία και προτεραιότητα στη δική σου ζωή.

Σημείωση : όταν βρισκόμαστε απέναντι σε μεγάλες αλλαγές της ζωής μας, όπου απαιτείται λήψη αποφάσεων που θα καθορίσουν την πορεία της ζωής μας, το να ορίσουμε σε πόσο χρόνο θα πάρουμε την απόφαση, δεν σημαίνει επιπολαιότητα, αλλά ουσιαστική αξιοποίηση του χρόνου για έρευνα και καταγραφή όλων εκείνων που χρειάζεται να ληφθούν υπόψη για την λήψη της απόφασης.

Το ίδιο φυσικά ισχύει και για οποιαδήποτε άλλη μικρή ή μεσαία απόφαση. Όπως για παράδειγμα, στο τι θα φάω. Να φάω μία σοκολάτα ή να φάω φρούτα. Αν αποφασίσω με βάση την απόλαυσή μου και μόνο θα πάω στην σοκολάτα. Αν όμως σκεφτώ την υγεία μου ή την απώλεια κιλών θα επιλέξω τα φρούτα. Αυτή είναι μία απόφαση που δεν απαιτεί πάνω από 30 δευτερόλεπτα, αρκεί να θέτω τις κατάλληλες ερωτήσεις στον εαυτό μου, να αποδεχτώ την απόφασή μου και να την εφαρμόσω αμέσως.


2. Δώσε στον εαυτό σου λιγότερες επιλογές

Μέσα από έρευνες ο ψυχολόγος Barry Schwartz διαπίστωσε πως όταν ένας άνθρωπος έχει μπροστά του μία πληθώρα επιλογών, το πιο πιθανό είναι να εμφανιστούν δεύτερες σκέψεις για κάθε μία από τις επιλογές, με αποτέλεσμα να καταλήξει σε παράλυση. Ενώ επιπροσθέτως συνήθως καταλήγουμε να βιώνουμε λιγότερη ικανοποίηση με την τελική μας απόφαση. 

Οπότε δεν χρειάζεται να γνωρίζουμε όλες τις πιθανές επιλογές. Τρεις το πολύ είναι υπέρ αρκετές στις περισσότερες των περιπτώσεων.


3. Ημερολόγιο ροής της συνείδησης

Ο γρηγορότερος τρόπος να «καθαρίσεις» το μυαλό σου είναι να οδηγήσεις έξω από αυτό, όλες τις περιττές σκέψεις, με κάποιο τρόπο, ώστε να φύγουν από το σύστημά σου.

Δυστυχώς, το μυαλό δεν διαθέτει από μόνο του έναν μηχανισμό απόρριψης των μη ωφέλιμων πληροφοριών, όπως κάνει για παράδειγμα το στομάχι μας ή η μύτη μας.

Γνωρίζω πως οι περισσότεροι δεν αρέσκεστε στο να γράφετε, αλλά οι μελέτες έχουν αποδείξει πως η γραφή αποτελεί ένα πολύ σημαντικό εργαλείο, που βοηθά σε πάρα πολλά θέματα με μεγάλα ποσοστά αποτελεσματικότητας. Και ένα από αυτό είναι το να αποσυμφορίζεται το μυαλό μας όποτε αυτό είναι αναγκαίο.

Η αποτύπωση των σκέψεων, δηλαδή ο μετασχηματισμός τους από σκέψεις σε γραπτό λόγο, είναι ένας τρόπος κλειδί ώστε το μυαλό να αποβάλλει όλες εκείνες τις σκέψεις που περιφέρονται χωρίς σημαντικό λόγο στον λογισμό μας.

Η γραφή ροής συνείδησης είναι μια μοναδική τεχνική ημερολογίου που σου ζητά να βάλεις το στυλό στο χαρτί ή τα δάχτυλα στο πληκτρολόγιο) και να επιτρέψεις στις σκέψεις σου να ρεύσουν ελεύθερα, χωρίς φιλτράρισμα και επεξεργασία μέσα από συμβατικούς κανόνες ή προσδοκίες.

Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι

  • Πάρε ένα χαρτί και ένα μολύβι ή το πληκτρολόγιο
  • Ξεκίνα να γράφεις, χωρίς να σκέφτεσαι. Απλά γράφε ότι «μιλάει» μέσα στο μυαλό σου εκείνη τη στιγμή
  • Συνέχισε να γράφεις μέχρι να νιώσεις πως το μυαλό σου αρχίζει να αδειάζει. Μέχρι να αρχίσεις να νιώθεις μία εσωτερική ησυχία.

Τόσο απλό, αλλά εκπληκτικά αποτελεσματικό!

Την ίδια τεχνική μπορείς να την χρησιμοποιήσεις και όταν θέλεις να αποφορτίσεις τα συναισθήματά σου.


4. Ο κανόνας των 5 δευτερολέπτων

Ο κανόνας των 5 δευτερολέπτων έχει σχεδιαστεί ώστε να ξεπερνάμε τον δισταγμό και την υπέρ ανάλυση.

Τη στιγμή που έχεις τη θέληση να δράσεις επί ενός στόχου, μέτρα αντίστροφα από το 5, (5-4-3-2-1) και αμέσως κινήσου προς τον στόχο σου ή την ενέργεια που θέλεις να κάνεις, διότι διαφορετικά ο εγκέφαλος σου θα σε σταματήσει, είτε ανακατευθύνοντας την προσοχή σου, είτε προβάλλοντάς σου επιχειρήματα – δικαιολογίες – αναλύσεις για να μην εκτελέσεις την συγκεκριμένη απόφαση.

Πολλές φορές προκειμένου να μας προστατέψει το μυαλό μας από κάποια επικείμενη δυσφορία, όπως ο κόπος, το άγχος, ο φόβος κλπ. θα μας αποτρέψει από την εκτέλεση κάποιας εργασίας προκειμένου να είμαστε και να νιώθουμε ασφαλείς, ανεξάρτητα αν αυτό ενέχει συνέπειες που θα συναντήσουμε κάπου παρακάτω και όχι άμεσα.

Ένας τρόπος να παρακάμψουμε αυτήν την λειτουργία είναι ο κανόνας των 5 δευτερολέπτων, γιατί έχει παρατηρηθεί πως τόσο χρόνο χρειάζεται ο εγκέφαλος, μέχρι να αρχίσει να προβάλει αντιστάσεις και αντεπιχειρήματα.

Μέτρα, λοιπόν, αντίστροφα από το 5 και ξεκινά.


5. Η τεχνική του 85χρονου εαυτού σου

Μερικές φορές η αναλυτική σκέψη μας είναι απαραίτητη προκειμένου να εξετάσουμε πολλές οπτικές σε ένα θέμα που μας απασχολεί.

Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που χρειαζόμαστε κάτι έξω από όσα αναλύουμε συνήθως, μία διαφορετική οπτική, μία εναλλακτική ιδέα που να συνδυάζει πολλές και διαφορετικούς παράγοντες, μία σοφή συμβουλή.

Στις περιπτώσεις αυτές, πέρα από το να αναλύουμε ξανά και ξανά με τον ίδιο τρόπο ή να ζητήσουμε τη γνώμη κάποιου επί του θέματος, μπορούμε να ανοίξουμε έναν διάλογο με τον σοφό μας εαυτό.

Την σοφία συνήθως την αποκτά ο άνθρωπος με την ωρίμανση μέσα από τις εμπειρίες του στα χρόνια της ζωής του.

Πάρε λοιπόν ένα χαρτί και ένα στυλό ή το πληκτρολόγιο σου και ξεκίνα μία συνομιλία με τον φανταστικό 85χρονο εαυτό σου.

Κάνε διάλογο μαζί του μέσω έκθεσης του θέματος, ερωτήσεων και επιχειρηματολογίας. Και επέτρεψε στον σοφό 85χρονο εαυτό σου να σου δείξει διαφορετικές οπτικές και προοπτικές που θα σε βοηθήσουν να επεξεργαστείς και να λύσεις καταλληλότερα τα θέματά σου.


6. Δραστηριότητες που σε βάζουν σε κατάσταση ροής

Όταν η προσοχή σου είναι συγκεντρωμένη 100% σε αυτό που κάνεις, τότε η εμφάνιση της υπέραναάλυσης είναι σχεδόν αδύνατη.

Κάνε αυτοπαρατήρηση και εντόπισε υγιείς και ωφέλιμες δραστηριότητες που σε κάνουν να χάνεις την αίσθηση του χρόνου.

Όπως για παράδειγμα, ο χορός, η γυμναστική, μία βόλτα στη φύση, οι χειροτεχνίες, το διάβασμα ενός βιβλίου, το μαγείρεμα κλπ.

Αφού εντοπίσεις ποιες υγιείς δραστηριότητες λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο σε εσένα, ένταξέ τις στο εβδομαδιαίο πρόγραμμά σου, σε τέτοια συχνότητα που να σου προσφέρει διαλείμματα από την υπερανάλυση στο βαθμό που τα χρειάζεσαι.


7. Ο κανόνας του 70%

Όταν χρειάζεται να πάρουμε κάποια απόφαση, ένας από τους σημαντικούς παράγοντες που καθορίζουν την λήψη της απόφασής μας είναι η γνώση και οι απαραίτητες πληροφορίες επί του θέματος.

Σε έναν τέλειο κόσμο, θα κατείχαμε το 100% των απαραίτητων πληροφοριών και γνώσεων πριν πάρουμε μία απόφαση,

Δυστυχώς, τέτοιου τύπου ιδανική συνθήκη είναι σπάνιο να επιτυγχάνεται κάθε φορά που χρειάζεται να λάβουμε μία απόφαση.

Οπότε ναι, συνέλεξε πληροφορίες και γνώσεις όταν χρειάζεται να λάβεις μία απόφαση, αλλά προχώρα στην λήψη της απόφασης όταν κατέχεις το 70% των πληροφοριών που θα ευχόσουν να είχες. Διαφορετικά θα χάνεσαι στο κυνήγι της πληροφορίας και θα χάσεις τον στόχο της λήψης της απόφασης.


7+1. Και  το bonus κλειδί, το οποίο παίζει δραματικό ρόλο και θα σου προσφέρει άμεσα αποτέλεσμα είναι το εξής :

Μην συνεχίσεις να αναλύεις την υπερανάλυση σου.

Τεχνικές θα βρεις πολλές, εξηγήσεις το ίδιο. Απλά προχώρα στην εφαρμογή. Ξεκίνα να δοκιμάζεις τεχνικές μέχρι να βρεις τι δουλεύει καλύτερα σε εσένα.

Μιας και βρέθηκες εδώ λοιπόν, διάλεξε ένα από τα παραπάνω και ξεκινά να το εφαρμόζεις την εβδομάδα που έρχεται όσο πιο συχνά μπορείς.

Βάλε σε ενέργεια των κανόνα των 5 δευτερολέπτων για να παρακάμψεις το μυαλό σου που σε λίγα δευτερόλεπτα θα προσπαθήσει να σου αποσπάσει την προσοχή και θα αρχίσει να σου λέει πως καλά όλα αυτά, αλλά σε εσένα δεν δουλεύει τίποτα, πως τα έχεις δοκιμάσει όλα και δεν υπάρχει αποτέλεσμα, πως δεν έχεις χρόνο και ξεκίνα σε 5-4-3-2-1.


Αν θέλεις να διαβάζεις περισσότερα άρθρα σαν και αυτό, γίνε μέλος της παρέας μας, κάνοντας την εγγραφή σου στο NewsLetter του Compose a DreamLife.