Τα εισόδια των νέων στην κοινωνία των μεγάλων 

Έρχεται κάποια στιγμή στη ζωή όλων των ανθρώπων που καλούνται να ενταχθούν στην κοινωνία ως παραγωγικά μέλη της, ως πολίτες, ως άνθρωποι, ως εργαζόμενοι, ως φορολογούμενοι.

Κάθε γονιός, κηδεμόνας, εκπαιδευτικός προετοιμάζει θεωρητικά τους νεοσσούς για αυτή τη στιγμή. Με σκοπό η μετάβαση από την παιδικότητα στον κόσμο της κοινωνίας των ενηλίκων να γίνει το δυνατόν ομαλότερα.

Όμως, ποια είναι η πραγματικότητα και πόσο απέχει η θεωρία από την πράξη;

Καθημερινά πολλοί νέοι, με τα χέρια γεμάτα όνειρα, είναι έτοιμοι να ανοίξουν τα φτερά τους και να κάνουν τις πρώτες δοκιμαστικές τους πτήσεις σε αυτόν τον κόσμο στον οποίο ζουν, κινούνται, εργάζονται, δημιουργούν και διαμορφώνουν οι «μεγάλοι».

Και παρότι είναι έτοιμοι και με αέρα στα πανιά τους να βγουν να κατακτήσουν τον κόσμο, οι περισσότεροι από αυτούς, ερχόμενοι αντιμέτωποι με την «ομορφιά» της κοινωνίας των μεγάλων, απογοητεύονται. 

Βρίσκουν κάτι πολύ διαφορετικό από αυτό που είχαν στο μυαλό τους, και κάποιοι ίσως και να τρομάζουν με όσα τους συστήνονται για πρώτη φορά.

Αυτήν την δική σας εμπειρία εισαγωγής στον κόσμο των μεγάλων την θυμάστε;

Έχετε σκεφτεί ποτέ να ρωτήσετε κάποιον νέο για το τι βρήκε στον κόσμο που εντάχθηκε, καθώς εξήλθε από τα όποια εκπαιδευτικά ιδρύματα;

Θα σας εκπλήξει τα όσα βλέπουν, τα ακόμη αγαθά, μάτια τους.

Έρχονται αντιμέτωποι με την ανηθικότητα, την ατιμία, την ψευτιά, την δολοπλοκία, τον ανταγωνισμό. Βγαίνουν από τη γυάλα τους και εισέρχονται στη δεξαμενή με τους καρχαρίες και τα πιράνχα.

Μπορεί όλοι οι ενήλικοι να νομίζουν πως φροντίζουν για την ομαλή ένταξη των παιδιών στον τόπο των μεγάλων, όμως η πραγματικότητα απέχει πολύ.

Αν συναναστραφείς νέους ανθρώπους και τους ρωτήσεις, θα σου πουν για το πόσο απογοητευμένοι είναι. 

Πως οι άνθρωποι κάθε μέρα γίνονται όλο και χειρότεροι.
Πως οι συμπεριφορές είναι απαράδεκτες,
Πως δεν υπάρχει ηθική, τιμιότητα, ειλικρίνεια, συνθήκες για εμπιστοσύνη.
Πως οι άνθρωποι έχουν χάσει την απλή λογική και πως παντού επικρατεί παραλογισμός.
Πως δεν υπάρχει αξιοκρατία και πως αν είσαι τίμιος χάνεσαι.
Πως αν ανοιχτείς και δείξεις ποιος είσαι θα το εκμεταλλευτούν και θα το χρησιμοποιήσουν ενάντιά σου.

Και καθώς έρχονται αντιμέτωποι με όλα αυτά δεν έχουν παρά τρεις επιλογές...

Ή να αφομοιωθούν ή να εναντιωθούν και να ξεκινήσουν μια ζωή με μάχες για το αυτονόητο ή να παραιτηθούν και να βρίσκονται παθητικά μέσα στην κοινωνία, ζώντας σε συνθήκες που ούτε στον εχθρό τους δεν θα εύχονταν, μόνο και μόνο για να επιβιώσουν και να εκτελέσουν το κοινωνικό συμβόλαιο που τους κληροδοτήθηκε δίχως καν να ερωτηθούν.

Ίσως κάτι από όλα αυτά να σου θυμίζει και την δική σου ένταξη στην κοινωνία των ενήλικων ανθρώπων.

Δυστυχώς, αυτή είναι η πραγματικότητα των νέων.
Δυστυχώς, αυτή είναι η πραγματικότητα που τους ετοιμάσαμε.
Δυστυχώς, είναι ελάχιστοι εκείνοι οι οποίοι δέχτηκαν σωστή προετοιμασία για αυτήν την περίοδο.
Και δυστυχώς, ελάχιστοι από εμάς τους ενήλικους πράττουμε κάτι ουσιαστικό προς την αλλαγή αυτής της πραγματικότητας.

Είτε από τον ρόλο μας μέσα στην κοινωνία να αλλάξουμε τα πράγματα, είτε από το ρόλο μας ως αρωγός των νέων να φροντίσουμε να τους ετοιμάσουμε. Όχι, απλά για να αντέξουν όσα θα αντιμετωπίσουν, αλλά για να μείνουν πιστοί στην ηθική, στις αξίες και στις αρχές στις οποίες εμβαπτίστηκαν μεγαλώνοντας, (αν έζησαν κάτι τέτοιο),  με την ευχή αυτή η πιστότητα να αποτελέσει πηγή αλλαγής των συνθηκών.

Όμως, εμβαπτίστηκαν ποτέ ουσιαστικά και αληθινά; Ή μήπως όχι;
Στην πλειοψηφία μάλλον όχι.
Διότι, μπορεί γονείς, δάσκαλοι και λοιποί να διακηρύττουν ηθική, αξίες και αρχές, μα στα μάτια των παιδιών και των νέων πέρα από την πληροφόρηση υπάρχει και η μάθηση μέσω του παραδείγματος.

Έτσι μπορεί να άκουσαν για ηθική και όλα τα άλλα καλούδια, αλλά έμαθαν διά του παραδείγματος πως είναι φυσιολογικό να πιστεύεις πως είσαι ηθικός και ταυτόχρονα να κακολογείς, να μην σέβεσαι, να λες ψέματα, να κάνεις δολοπλοκίες για να ανελιχθείς.
Πως το φυσιολογικό είναι να είσαι ανθρωπιστής στις απόψεις σου και ταυτόχρονα μισανθρωπιστής στις πράξεις σου.
Πως πρέπει να νοιάζεσαι για όσους αγαπάς, αλλά στην πρώτη δυσκολία, που χαλάει τη βολή σου, να τους εγκαταλείπεις για να εξασφαλίσεις τη ζαχαρένια σου.
Πως μπορείς να ισχυρίζεσαι πως είσαι αλληλέγγυος, και όταν ένας κοντινός σου άνθρωπος εξελίσσεται, να παλεύεις με νύχια και με δόντια να του καταστρέψεις ό,τι κατακτά.

Όλα εκείνα με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι οι νέοι, είναι καταστάσεις τις οποίες είτε δημιουργούμε, είτε συντηρούμε εμείς οι μεγάλοι, ακόμη και διά της σιωπής μας. Και η μόνη περίπτωση να μας απασχολήσουν όλα αυτά είναι είτε να βιώνουμε εμείς οι ίδιοι τις συνέπειες, είτε να τις βιώσει το ενήλικο παιδί μας.

Αν έχεις παιδιά, λογικά, σε έχει απασχολήσει ο κόσμος στον οποίο πρόκειται να ενταχτεί το παιδί σου. Αλλά ακόμη και αν δεν έχεις παιδιά, θα ήταν καλό να αναρωτηθείς πως εσύ συνδράμεις στη διαιώνιση όλων αυτών των δυσμενών συνθηκών.

Γιατί, αν το σκεφτούμε λίγο λογικά εκτός από τις συνθήκες της φύσης και τα θέματα υγείας, όλα τα υπόλοιπα που καλούμαστε να διαχειριστούμε είναι δημιουργημένα από εμάς τους ανθρώπους.

Σκέψου… στους δέκα ανθρώπους που γνωρίζεις πόσοι είναι αντικειμενικά ωφέλιμοι για το περιβάλλον, την κοινωνία, τον πολιτισμό στον οποίο εντάσσονται…;;;

Όπως είναι ευρέως γνωστό για να λύσουμε αποτελεσματικά και οριστικά ένα θέμα χρειάζεται να επενεργήσουμε επί της αιτίας του. Και στην προκειμένη η κύρια αιτία εδώ είναι ο ίδιος ο άνθρωπος.

Η προφανής λύση σε τέτοιου τύπου θέματα είναι πως όλα αυτά είναι θέμα παιδείας.

Μία απάντηση ορθότατη, μα και ικανή να γίνει καταφύγιο δικαιολογιών, μιας και ο καθένας μας δικαίως θα πει πως δεν μπορεί να αλλάξει την παιδεία της κοινωνίας που ζει. Πως αυτό μπορεί να το κάνει μόνο το κράτος ή όποιος άλλος φορέας έχει μεγάλη εμβέλεια επιρροής.

Όμως, δεν είναι αυτή η μόνη οπτική με την οποία μπορούμε να προσεγγίσουμε την αύξηση της παιδείας μιας κοινωνίας, Υπάρχουν και ατομικές ευθύνες προς αυτήν.

Όταν είμαστε ανήλικοι η παιδεία μας ήταν ολοκληρωτικά εξαρτώμενη από τους γονείς, το σχολείο, την θρησκεία, τις ευκαιρίες, τον πολιτισμό, την κοινωνία.

Όντας ενήλικες όμως, αυτή η δικαιολογία της παθητικής διαμόρφωσης της παιδείας, τροποποιείται, καθώς από παθητική μπορούμε να την κάνουμε ενεργητική. Και το μόνο που χρειάζεται για να επιτευχθεί αυτό είναι η θέληση να γίνουμε πιο ποιοτικοί από ότι είμαστε τώρα. Κάτι το οποίο μπορούμε να επιτύχουμε ακόμη και μέσα από την αυτομάθηση.

Μπορούμε να αυτοεκπαιδευτούμε σε χιλιάδες θέματα. Μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τον εαυτό μας στην ηθική, στον σεβασμό, στην τιμιότητα, στην ανάληψη της προσωπικής μας ευθύνης, στην μη εκμετάλλευση των άλλων. Και έπειτα να παλέψουμε με σθένος να αλλάξουμε τον εαυτό μας σιγά – σιγά στην πράξη, εφαρμόζοντας όλα εκείνα τα όμορφα που περιήλθαν σε εμάς με την μορφή γνώσης.

Όμως!!!

Χρειάζονται κάποια σαφή και ξεκάθαρα βήματα για να αρχίσουμε μία πορεία προς αυτήν την κατεύθυνση…

  • ΑΠΟΔΟΧΗ… όχι της κατάστασης που ισχύει, γιατί έτσι και αλλιώς αυτήν την έχουμε ήδη διαπιστώσει, δια της μεθόδου του «λουσίματος». Αλλά, πως εμείς οι ίδιοι έχουμε χρέος να γίνουμε ως άνθρωποι ποιοτικότεροι και ηθικότεροι. Κάτι που σημαίνει πως χρειάζεται να αποδεχτούμε πως δεν είμαστε τέλειοι. Πως και εμείς οι ίδιοι, έστω ανά τόπους και σημεία, ελλείπουμε ποιότητας και ηθικής. Καθώς αν ίσχυε το αντίθετο θα ζούσαμε σε μία κοινωνία αγίων…
  • ΑΠΟΡΡΙΨΗ… να απορρίψουμε με τεράστιο σθένος ό,τι δεν άγει την βελτίωσή τόσο του εαυτού μας, όσο και της κοινωνίας που εντασσόμαστε. Από το πιο απλό μέχρι το πιο σύνθετο. Από μία απλή κακή συμπεριφορά, μέχρι παγκόσμια ζητήματα. Από μία θεατρική παράσταση που πουλάει τον σαρκασμό και την ειρωνεία για ποιοτικό γέλιο, μέχρι και το συμφέρον μας αν εκλεγεί ο τάδε, ώστε μας βάλει στην θεσούλα που ονειρευόμαστε…
  • ΕΥΘΥΝΗ… όχι απλά να την επιρρίπτουμε σε κράτη, συστήματα, φορείς, αλλά εμείς οι ίδιοι να σηκώσουμε στα χέρια το μερτικό που μας αναλογεί. Όποιο και αν είναι αυτό. Μεγάλο ή μηδαμινό. Από το που απευθύνουμε την καλημέρα μας, μέχρι που καταθέτουμε την ψήφο, την καλοσύνη, την αγάπη και τα έργα μας… μέχρι την επίδραση που έχει η ίδια μας η ύπαρξη στα περιβάλλοντα που ζει και αναπνέει...

Αν πραγματικά κάποιος νοιάζεται για κάτι από όλα αυτά, είμαι σίγουρη πως κάνει ότι μπορεί για να ξεφύγει από την εσωτερική φθορά και παρακμή, αφιερώνοντας τους χτύπους της καρδιάς του στην διεύρυνση της ποιότητας και της ηθικής του.

Και αν είσαι από εκείνους τους ρομαντικούς και θέλεις από κάπου να ξεκινήσεις, ξεκίνα από την αποδοχή… αποδέξου το προσωπικό έλλειμά σου σε παιδεία, ποιότητα και ηθική… και τότε που ξέρεις… ίσως οι αυριανοί νεοσσοί… να ενταχθούν σε ένα καλύτερο περιβάλλον από εκείνο το οποίο σου παρέδωσαν όσοι προηγήθηκαν της εποχής σου.

Και ίσως τότε... να γίνουμε παστρικοί και να καθαρίζουμε πιο συχνά το εσωτερικό μας σπίτι…
Ίσως τότε...οι καρδιές μας να απαλλαγούν από τον βούρκο που τις πνίγει…
Ίσως τότε... να δούμε λίγο φως…
που θα επιτρέψει πραγματικά στους νεοσσούς να ανοίξουν τα φτερά τους…


Αν θέλεις να διαβάζεις περισσότερα άρθρα σαν και αυτό, γίνε μέλος της παρέας μας, κάνοντας την εγγραφή σου στο NewsLetter του Compose a DreamLife.